Καταλήψεις - Εκφυλισμός

Υπάρχει απαξίωση στο Ελληνικό Δημόσιο Σχολείο;

Νοεμβριος 2007

Με αφορμή την τελευταία κατάληψη στο 3ο Γενικό Λύκειο της Αγίας Παρασκευής, που διήρκεσε 9 εργάσιμες ημέρες, επιθυμώ να θέσω υπόψη των καθηγητών των γονέων των μαθητών και του Προϊσταμένου του 4ου Γραφείου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης τις ακόλουθες σκέψεις.

Στο πανώ που είχαν αναρτήσει οι καταληψίες μαθητές του Σχολείου μας , υπήρχε το σύνθημα « ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΑΠΑΞΙΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ»

Τίθεται το ερώτημα: Υπάρχει ή δεν υπάρχει απαξίωση στο Δημόσιο Σχολείο;
Εγώ, απερίφραστα, απαντώ ΝΑΙ.


Λόγοι:

Η Πολιτεία

1.Προσπαθεί να προσφέρει εκπαίδευση «με άμουσους, απαίδευτους και υπαμειβόμενους εκπαιδευτικούς», όπως γράφει και ο Νίκος Δήμου.

2.Δεν κατάφερε, κατά τα τελευταία 25 χρόνια, να θεσπίσει ένα αντικειμενικό και αδιάβλητο σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου που παράγεται σε κάθε σχολείο.

3.Θέσπισε και διατηρεί το θεσμό των Σχολικών Συμβούλων, χωρίς αυτοί να έχουν ουσιαστικές αρμοδιότητες και με ευθύνη σε ένα πολύ μεγάλο αριθμό σχολείων, έτσι ώστε αυτοί να αδυνατούν, εκ των πραγμάτων, να ανταποκριθούν στα καθήκοντα τους.

4.Στη σύνταξη των αναλυτικών προγραμμάτων και τη συγγραφή των σχολικών βιβλίων, η γνώμη των μαχόμενων εκπαιδευτικών ουδόλως λαμβάνεται υπόψη.

5.Μετέτρεψε το Διευθυντή του Σχολείου σε διαχειριστή σχολικών εγγράφων και διεκπεραιωτή τυπικών διαδικασιών.

Οι εκπαιδευτικοί

1.Εδώ και πολύ καιρό δέχτηκαν μείωση του εβδομαδιαίου ωραρίου διδασκαλίας αντί για αύξηση του μισθού τους, βάζοντας έτσι το θεμέλιο λιθαράκι για την ανάπτυξη της αντίληψης ότι « οι εκπαιδευτικοί είναι τεμπέληδες».

2.Διολίσθησαν, κατά ένα μεγάλο ποσοστό τους, στην αρχή που λέει «τόσο με πληρώνουν τόσα κάνω»

3.Αφέθηκαν, όλοι, να δέχονται, αυτάρεσκα, κάποιες εκφράσεις όπως «επιτελούμε λειτούργημα» - «δίνουμε την ψυχούλα μας στην τάξη» εκφράσεις που μπορεί να χαρακτηρίζουν μόνο μια μικρή μειοψηφία εκπαιδευτικών.

4.Αρκούνται στην τυπική διδασκαλία της προκαθορισμένης ύλης, αναπτύσσουν μαθητο-πατερικές ιδιότητες, προσφέρουν μικροεκδουλεύσεις σε γονείς ( στο θέμα των απουσιών ή της βαθμολογίας ) και ενισχύουν έτσι την λανθασμένη αντίληψη που έχουν οι περισσότεροι γονείς ότι «τα παιδιά μας πρέπει πηγαίνουν στο σχολείο για να πάρουν το χαρτί και στο φροντιστήριο για να μάθουν.»

(Να μη θεωρηθεί ότι από τα παραπάνω εξαιρώ τον εαυτό μου.)



Οι γονείς και οι κηδεμόνες

1.Στον καθημερινό τους αγώνα για την εξασφάλιση «των προς το ζην» έπαψαν να μιλούν με τα παιδιά τους και να ακούν τις ανησυχίες τους και τους προβληματισμούς τους.

2.Ορισμένοι γονείς, περνούν στα παιδιά τους την αντίληψη ότι «δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν και τόσο πολύ» διότι έχουν τον «γνωστό» Βουλευτή ή Παράγοντα ή Αξιωματούχο που θα τα βολέψει στο Δημόσιο, αρκεί να πάρουν το χαρτί.

3.Άλλοι, για να καλύψουν δικές τους πράξεις και παραλήψεις, «θεοποιούν το φροντιστήριο» και εκφράζονται υποτιμητικά για το Δημόσιο Σχολείο.

4.Τέλος, αρκετοί γονείς, έρχονται στο Σχολείο για να ενημερώσουν τους, εκπαιδευτικούς σχετικά με το «πόσο καλοί μαθητές» είναι τα παιδιά τους κατά την άποψη του φροντιστηρίου, και όχι για να ενημερωθούν από τους εκπαιδευτικούς.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες

1.Αισθανόμενοι «αποξενωμένοι» από τους Γονείς και τους Δασκάλους τους αντλούν ουσιαστικά την πληροφόρηση τους από την τηλεόραση και, όσοι είναι ενταγμένοι σε κομματικές νεολαίες, από τα αντίστοιχα κόμματα. Έτσι , χωρίς να το καταλαβαίνουν, υιοθετούν τα πρότυπα που προβάλλει η τηλεόραση και άθελά τους, υπηρετούν τις μικροπολιτικές επιδιώξεις των κομμάτων. (Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι δεν εξαιρώ κανένα από τα κόμματα.)

2.Στη συνείδηση τους το Σχολείο είναι καταχωρισμένο στη θέση της ανυποληψίας , γι’ αυτό και αντιδρούν με πράξεις καθημερινής φθοράς σε αντικείμενα του Σχολείου και πανηγυρίζουν στο άκουσμα της , για λόγους υγείας , απουσίας ενός εκπαιδευτικού.

3.Τα μαθητικά τους συμβούλια ( πενταμελή και δεκαπενταμελές ) δεν συνεδριάζουν για να συζητήσουν ουσιαστικά προβλήματα των μαθητών, αλλά για να συζητήσουν για εκδρομές και περιπάτους, για διασχολικούς αγώνες ή για να δικαιολογήσουν κάποιο συμμαθητή τους που παραπέμφθηκε στο Σύλλογο των Εκπαιδευτικών για πειθαρχικό παράπτωμα. (Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι, κατά τις ώρες των συνεδριάσεων των παραπάνω οργάνων, οι μισοί και πλέον μαθητές βρίσκονται στην αυλή και όχι στην αίθουσα των συνεδριάσεων.)

Πως αντιμετωπίζουν το πρόβλημα (συνήθως) οι μαθητές;

Με αδιαφορία.

Είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος . Έρχονται στο Σχολείο απροετοίμαστοι και καμία φορά χωρίς βιβλία ή τετράδια. Την ώρα του μαθήματος το μυαλό πολλών μαθητών ταξιδεύει σε χώρους πιο ενδιαφέροντες, γι’ αυτούς ,από το μάθημα. Βλέπουν τους Εκπαιδευτικούς και ανατριχιάζουν στην ιδέα ότι, μια μέρα, μπορεί να γίνουν σαν κι αυτούς.

Με καταλήψεις

Το σύνθημα για την έναρξη των καταλήψεων τον δίνουν συνήθως κάποια πολιτικά κόμματα που τις βαφτίζουν «αγωνιστικές κινητοποιήσεις». Με πρωτεργάτες 5-6 μαθητές που είναι ενταγμένοι σε κομματικές νεολαίες αρχίζει και ζυμώνεται η ιδέα της κατάληψης.

Μια μεγάλη πλειοψηφία των μαθητών της Α΄ και Β΄ τάξης βλέπουν την κατάληψη ως ευκαιρία για να μην κάνουν μάθημα και την στηρίζουν.

Μια επίσης μεγάλη πλειοψηφία των μαθητών της Γ΄ τάξης, βλέπουν την κατάληψη ως ευκαιρία να απαλλαγούν από τις υποχρεώσεις τους, αναφορικά με τα μαθήματα γενικής παιδείας, και να ασχοληθούν με τα μαθήματα κατεύθυνσης (στα φροντιστήρια ) και επίσης στηρίζουν την κατάληψη.

Έτσι αποφασίζεται η κατάληψη.

Την πρώτη ημέρα, παραμένουν στο σχολείο περίπου 25-30 μαθητές, και «αγωνίζονται» επιδιδόμενοι «στη χαρτοπαιξία» και στη διοργάνωση «πάρτυ»
Τις επόμενες μέρες οι μαθητές που παραμένουν στο σχολείο γίνονται λιγότεροι και κάνουν την εμφάνιση τους οι πρώτοι εξωσχολικοί.
Αν παραταθεί η κατάληψη, πέραν των δύο εβδομάδων, οι εξωσχολικοί κυριαρχούν και αρχίζουν οι σοβαρές φθορές στο Σχολείο.
Αν στη διάρκεια της κατάληψης πραγματοποιηθούν γενικότερες κινητοποιήσεις, π.χ. Πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο, από το σύνολο των μαθητών που ψήφισαν υπέρ της κατάληψης συμμετέχει ένα ποσοστό της τάξης του 5%.


Μία «νέα» πρόταση

Την ιδέα για την παρακάτω πρόταση την έδωσε σε μια τηλεοπτική του εμφάνιση (πριν από περίπου 10 χρόνια) ο καθηγητής Μ.Ε. – συγγραφέας και ποιητής Κώστας Γεωργουσόπουλος.

Απευθυνόμενος ,τότε, σε εκπροσώπους των καταληψιών μαθητών, είχε πει:

«Γιατί κατάληψη και όχι ανάληψη;» (ανάληψη πρωτοβουλιών για προβληματισμό και ανάλυση των προβλημάτων της εκπαίδευσης – διατύπωση προτάσεων)

Υιοθετώντας το «Γιατί κατάληψη και όχι ανάληψη;» προτείνω:
Τη συγκρότηση μιας μικτής επιτροπής από Εκπαιδευτικούς – Γονείς – Μαθητές για τον προσδιορισμό των παραμέτρων που αφορούν στο θέμα: «Μέλλον του Ελληνικού Δημόσιου Σχολείου»
Την πραγματοποίηση ημερίδων στο Σχολείο για την ανάλυση καθενός από τα επί μέρους θέματα που θα εντοπιστούν, από την παραπάνω επιτροπή, και την κατάθεση προτάσεων. ( Οι ημερίδες θα γίνονται τα Σάββατα και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γίνουν αιτία για την απώλεια διδακτικών ωρών.)
Τη σύνθεση των προτάσεων από τη μικτή επιτροπή και την κωδικοποίηση τους
Την αναζήτηση τρόπων προβολής των προτάσεων αυτών.
Τέλος την έναρξη αγωνιστικών κινητοποιήσεων με ανοιχτά Σχολεία.

Θανάσης Παπαδημητρίου – φυσικός.

Αποτέλεσμα

1.Ο κ. Προϊστάμενος του 4ου Γραφείου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κώφευσε
2.Ο κ. Διευθυντής του 3ου Λυκείου, όπως δήλωσε ένα χρόνο αργότερα, δεν έδωσε στην επιστολή τη δέουσα σημασία,
3.Από τους κ.κ. συναδέλφους μου εισέπραξα δηλώσεις της μορφής : « Συμφωνώ αλλά που πας να μπλέξεις … - Διαφωνώ γιατί αυτό θα στραφεί εναντίον μας – γενικά διαφωνώ.»
4.Από το σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων με καθυστέρηση, εισέπραξα την απάντηση «Συμφωνούμε και να το δούμε το θέμα , αλλά μείναμε στο να το δούμε.
5.Από τα μαθητικά συμβούλια τα περισσότερα ούτε μπήκαν στον κόπο να διαβάσουν την επιστολή και τα υπόλοιπα απέρριψαν την πρόταση ως μη εφαρμόσιμη.

Εγώ, σε κάθε ευκαιρία, συνέχισα να συζητώ με τους μαθητές και να τους τονίζω ότι οι καταλήψεις, με τον τρόπο που γίνονται, όχι μόνο δεν οδηγούν σε λύσεις αλλά συντελούν στην παραπέρα υποβάθμιση του σχολείου.

Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα

Αγία Παρασκευή 10-10-2008

Μια ευχάριστη έκπληξη με περίμενε σήμερα , καθώς πληροφορήθηκα από το Δεκαπενταμελές Συμβούλιο , ότι οι μαθητές σκέφτονται να υιοθετήσουν την πρόταση που έκανα, πριν από περίπου ένα χρόνο , αντί να προχωρήσουν σε νέες καταλήψεις.

Τους δήλωσα ότι είμαι πρόθυμος να βοηθήσω με κάθε τρόπο στη συγκρότηση της μικτής επιτροπής .

17-11-2008 Συγκροτείται η μικτή επιτροπή

Στην επιτροπή μετέχουν:
Από τους μαθητές:
Ο Κώστας Τερψιόπουλος (Πρόεδρος του Δεκαπενταμελούς )
Ο Κωστής Κουρής (Αντιπρόεδρος του Δεκαπενταμελούς)
Η Εύα Σαββοπούλου (Γραμματέας του Δεκαπενταμελούς )
Από το Δ.Σ. του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων:
Η Μαρία Κωτάκη
Η Λίτσα Τοσουνιάν
Η Αλέκα Ζιώγα
Από τους καθηγητές :
Ο Αντώνης Τρίαρος ( Διευθυντής του 3ου ΓΕΛ Αγίας Παρασκευής)
Ο Θανάσης Παπαδημητρίου (Φυσικός)
Ο Χάρης Κυριακάκος (Φυσικός)