«ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ή ΠΩΣ ΦΤΑΣΑΜΕ ΩΣ ΕΔΩ ; ή ΜΗΠΩΣ ΗΛΘΕ Η ΩΡΑ ΝΑ ΞΥΠΝΗΣΟΥΜΕ;

Στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία της 14-02-2010 δημοσιεύτηκε ένα άρθρο της Μαρίας Παπουτσάκη με τίτλο : « Greek Statistics» και στην Παιδεία , όπου φαίνεται καθαρά ότι δηλώνουμε στους «κουτόφραγκους» του ΟΟΣΑ πως :
• Τα σχολεία μας δουλεύουν ακατάπαυστα ,
• Οι μαθητές μας δεν σταματούν ούτε στιγμή να μελετούν ,
• Οι εκπαιδευτικοί μας ασχολούνται συνεχώς μαζί τους , είτε διδάσκοντας είτε απασχολούμενοι στα γραφεία τους με συσκέψεις για την εξεύρεση καλυτέρων μεθόδων διδασκαλίας και βελτίωσης της μαθησιακής διαδικασίας , με στόχο την ολόπλευρη μόρφωση των παιδιών ,
• Αργίες , απεργίες , αποχές , καταλήψεις , εκδρομές ( πολυήμερες και μη ) , διακοπές Χριστουγέννων και Πάσχα , απώλειες διδακτικών ωρών λόγω ελλείψεων προσωπικού , ακόμη και θερινές διακοπές , είναι λέξεις άγνωστες στην «Ελληνική Πραγματικότητα» που τους παρουσιάζουμε!!!
Τα στοιχεία που στέλνει το Υπουργείο Παιδείας στον ΟΟΣΑ δείχνουν ότι όχι μόνο τα σχολεία μας λειτουργούν συνεχώς , αλλά , έχει εξαλειφθεί και το φαινόμενο της μαθητικής διαρροής , που μαστίζει τη βασική εκπαίδευση μας , αφού εμφανίζεται ότι όλα τα Ελληνόπουλα από επτά ως δεκαπέντε ετών φοιτούν στα σχολεία , σε ποσοστό 100% !

Στην μεταρρύθμιση που επιχείρησε ο πρώην Υπουργός Παιδείας κ. Γ. Αρσένης , όλα τα μαθήματα ήταν γραπτώς εξεταζόμενα , με κοινά θέματα σε Πανελλήνια κλίμακα , αντικειμενικώς αξιολογούμενα από βαθμολογικές επιτροπές και , υπήρχε προσαρμογή της προφορικής στη γραπτή βαθμολογία , έτσι ώστε να μην αδικείται κανείς.
Επιπλέον υπήρχε και η πρόβλεψη της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.

Τι έγινε τότε;

• Οι μαθητές ξεσηκώθηκαν φωνάζοντας το σύνθημα «κάτσε καλά Γεράσιμε»
• Η Ο.Λ.Μ.Ε. απαιτούσε να ανακληθεί ο νόμος και να επανέλθει ο θεσμός των ανεξεταστέων μαθητών , με ενδοσχολικές εξετάσεις.
• Οι γονείς ξεσηκώθηκαν με δυο κυρίως επιχειρήματα:
1. Αποτελεί μεγάλη ταλαιπωρία , για τα παιδιά , η εξέταση όλων των μαθημάτων , με κοινά θέματα και αντικειμενική αξιολόγηση , ενώ δεν αποτελεί μεγάλη ταλαιπωρία , για τα παιδιά , η ενδοσχολική εξέταση στα ίδια μαθήματα και η (υποκειμενική;) αξιολόγηση.
2. Τα παιδιά εξωθούνται στα φροντιστήρια για πολλά μαθήματα , δηλώνοντας , ότι είναι αδύνατο να μάθει ένα παιδί στο σχολείο , αλλά μαθαίνει οπωσδήποτε στο φροντιστήριο.

Δεν έχω τίποτε εναντίον των φροντιστών (υπήρξα , άλλωστε , φροντιστής για 13 χρόνια ) αλλά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα πράγματα.

(1). Οι μεταπολεμικές γενιές γονέων (κυρίως από τη δεκαετία του 1970 και μετά) , έχοντας υποστεί ποικίλες στερήσεις οι ίδιοι , προσπαθούν να κάνουν τη ζωή των παιδιών τους όσο γίνεται πιο εύκολη.
Έτσι , με αφορμή το γεγονός ότι ένα μικρό ποσοστό εκπαιδευτικών δεν κάνει καλά τη δουλειά του , προχωρούν στη γενίκευση ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους και , άρα , είναι απαραίτητη η προσφυγή στα φροντιστήρια.
(2). Αφού δεν πιστεύουν στη χρησιμότητα του σχολείου , αλλά το θεωρούν κάτι σαν «αναγκαίο κακό» για να πάρει το παιδί τους το πολυπόθητο απολυτήριο (και με όσο γίνεται μεγαλύτερο βαθμό , ξέρει δεν ξέρει) προσπαθούν να καλύψουν τα παιδιά τους στο θέμα των απουσιών.
Ξέρουν π.χ. ότι τα παιδιά τους δεν θέλουν να ξυπνήσουν νωρίς και να πάνε στο σχολείο, ξέρουν ότι τις τελευταίες ώρες (ακόμη και κάποιες ενδιάμεσες) τα παιδιά τους προτιμούν να μην είναι στο σχολείο αλλά στη γειτονική καφετέρια και , βοηθούντων των γιατρών , έρχονται να δικαιολογήσουν τις απουσίες τους.
(3). Οι μαθητές , συνειδητοποιώντας την παραπάνω στάση των γονέων τους, και ξέροντας ότι η επιθυμία των γονέων τους είναι να εξασφαλίσουν στα παιδιά τους μια καλύτερη ζωή , οδηγούνται στην τακτική της «ήσσονος προσπάθειας»
…Θα μου τα πουν στο σχολείο , …θα μου τα ξαναπούν στο φροντιστήριο και , αν δεν τα μάθω , …θα μου τα ξαναπούν με ένα ιδιαίτερο μάθημα στο σπίτι μου!

Έτσι , το φροντιστήριο πέρασε στη συνείδηση όλων ως αναγκαιότητα.

• Οι εκπαιδευτικοί (στην πλειοψηφία τους) άρχισαν να αποδέχονται και για τον εαυτό τους την τακτική της «ήσσονος προσπάθειας» (Τεμπέληδες μας ανεβάζουν τεμπέληδες μας κατεβάζουν) και , με το επιχείρημα ότι δεν είναι δυνατό να πετύχει η μεταρρύθμιση χωρίς την αύξηση των αποδοχών τους , την καταδίκασαν.
Επιπλέον , την αξιολόγηση ποιος θα την κάνει;
Θα είναι αντικειμενική ;
Μάλλον όχι.
Άρα, γιατί να στηρίξουμε τη μεταρρύθμιση;
• Η πολιτεία , τα βλέπει όλα αυτά και τι κάνει;

(1). Μετρά το πολιτικό κόστος.

(2). Αλλάζει τον υπουργό και μειώνει τον αριθμό των εξεταζομένων μαθημάτων σε πανελλήνια κλίμακα από 14 στα 8.

(3). Ξανά-αλλάζει τον υπουργό και μειώνει πάλι τον αριθμό των πανελληνίως εξεταζομένων μαθημάτων από 8 σε 6.

Αποτέλεσμα :
Τα 8 από τα 14 μαθήματα (μαθήματα γενικής παιδείας – ενδοσχολικώς εξεταζόμενα ) να διδάσκονται «τύποις» μόνο. Οι μαθητές , όχι μόνο δεν τα διαβάζουν στο σπίτι τους , αλλά ούτε καταδέχονται να τα ακούσουν από τους εκπαιδευτικούς , την ώρα της διδασκαλίας , ασχολούμενοι με την ψιλή κουβεντούλα ή διαβάζοντας άλλα μαθήματα .
Όμως , τόσο οι μαθητές όσο και οι γονείς τους απαιτούν για τα μαθήματα αυτά προφορικό βαθμό ασφαλείας!
Το χειρότερο είναι , ότι και ορισμένοι εκπαιδευτικοί προσχωρούν στην υποβάθμιση του μαθήματος και στη χορήγηση του βαθμού ασφαλείας , διότι «έτσι είναι το σύστημα»!

Στο τέλος της χρονιάς και αφού «μαγειρευτούν» βαθμοί και απουσίες τα παιδιά θα πάρουν το απολυτήριο τους και αν δεν πετύχουν , ούτε σε ΤΕΙ βοηθών μελισσοκόμων , θα έχουν (ελπίζουν) άλλη μια ευκαιρία να διοριστούν στο Δημόσιο, με την παρέμβαση του γνωστού Βουλευτή , Πολιτευτή ή Κουμπάρου ,προς δόξα της αξιοκρατίας!

Όσο για το Υπουργείο Παιδείας , οι αρμόδιοι θα μαγειρέψουν τα ήδη μαγειρεμένα στατιστικά που τους αποστέλλει η μέση εκπαίδευση και θα τα αποστείλουν , με τη σειρά τους , στους « κουτόφραγκους » του ΟΟΣΑ.

Προχθές , συνάντησα ένα παλιό μαθητή μου , τον Μ. Τ. , προικισμένο από τη φύση με αντίληψη αρκετά πάνω από τον μέσο όρο , που στη διάρκεια των Λυκειακών του χρόνων είχε επιδείξει εργατικότητα , ευσυνειδησία , ευγενή άμιλλα και θέληση να κουραστεί και να γίνει κάτι. Και όντως έγινε. Τέλειωσε το Πολυτεχνείο (μηχανολόγος) χωρίς καθυστέρηση και σήμερα εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα και παράλληλα ετοιμάζει το διδακτορικό του.
Του ανάφερα ,με παράπονο, την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα σχολεία μας.
Μου απάντησε:
Γιατί σε παραξενεύει η στάση των παιδιών ;
Δεν καταλαβαίνεις ότι το περιβάλλον (οικογενειακό – σχολικό και κοινωνικό) οδηγεί τα παιδιά σ’ αυτές τις πρακτικές;
Τα παιδιά βλέπουν να κυριαρχεί , παντού, η λαμογιά , το ψέμα , η αναξιοκρατία , η φοροδιαφυγή , η παραοικονομία και η κυκλοφορία του μαύρου χρήματος , οι νόμοι που κρίνουν με άλλα μέτρα και σταθμά τους πολιτικούς και άλλα τους πολίτες , ακόμα και οι θεωρίες «περί νομίμου , άρα και ηθικού».
Έτσι, πρέπει να προσαρμοστούν στο περιβάλλον αυτό για να επιβιώσουν!
Η γενιά η δική σας το διαμόρφωσε αυτό το περιβάλλον και εγκλώβισε τα παιδιά που βρίσκονται πλέον σε λήθαργο και άγνοια πραγματικότητας.
Και εγώ , που ακόμα αντέχω και προσπαθώ , νομίζεις ότι βλέπω ευοίωνο το μέλλον μου ;
Ανησυχώ και τρέμω πως δεν θα βρω δουλειά ανάλογη των προσόντων μου και πως τη δουλειά θα την πάρει κάποιος τυχάρπαστος , με κατάλληλες γνωριμίες, αφήνοντας σε μένα το παράσημο της ανοιχτής παλάμης.
Θα αντέξω για πολύ , ακόμη , ή θα προσαρμοστώ και εγώ στο περιβάλλον για να επιβιώσω;
Οι γενιές οι δικές σας φταίνε που φτάσαμε ως εδώ.
Και μη ρίχνετε τα βάρη μόνο στους πολιτικούς. Αυτοί διαφθείρουν εσάς με υποσχέσεις και , σας κλείνουν το μάτι γα παρανομίες και λαμογές και εσείς διαφθείρετε αυτούς με μίζες και μαύρο πολιτικό χρήμα.
Υπάρχει μια παροιμία που λέει ότι «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι».
Δεν ισχύει απόλυτα στις μέρες μας.
Στο βρόμισμα του ψαριού πρωτοστατούν όλοι. Ακόμη και η ουρά!
Πρέπει να ομολογήσω ότι τα λόγια του πρώην μαθητή μου με συγκλόνισαν.
Και αναρωτήθηκα : Μήπως ήλθε η ώρα να ξυπνήσουμε ;
• Οι εκπαιδευτικοί , να ανασύρουμε από τη μνήμη μας τις ξεχασμένες αξίες και να τις προβάλλουμε , στο μέγιστο δυνατό βαθμό , στους μαθητές μας. Να τους δώσουμε πραγματικά πρότυπα και να τους βοηθήσουμε να απομακρυνθούν από τα πρότυπα της ξανθιάς τηλεπαρουσιάστριας και του , αμφιλεγόμενου φύλου , τηλεπαρουσιαστή.
Να τους κάνουμε να πιστέψουν στην αναγκαιότητα της γνώσης , στην χρησιμότητα της τέχνης και της φιλοσοφίας και στον σημαντικό ρόλο που παίζει η τεχνολογία.
Και , όλα αυτά , να τα κάνουμε σαν να μας πλήρωναν 100 ευρώ την ώρα! Έτσι για την Πατρίδα ρε γαμώτο!
• Οι γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχει ομορφιά σε κάθε επάγγελμα , αρκεί αυτό να αρέσει στο παιδί τους , και να μην το σπρώχνουν , με θεμιτά και αθέμιτα μέσα , στο επάγγελμα του Γιατρού , του Δικηγόρου ή του Μηχανικού , είτε αυτό αρέσει είτε δεν αρέσει στο παιδί τους.
Και , το κυριότερο , να πάψουν να είναι υπέρ-προστατευτικοί και να ξεκαθαρίσουν στο παιδί τους ότι «τα αγαθά κόποις κτώνται».
• Οι πολιτικοί , βουλευτές και υπουργοί (υπουργός = υπηρέτης) , να βγάλουν από το μυαλό τους τις έννοιες «πολιτικό κόστος» και «πελατειακές σχέσεις» και να επιβάλουν μια ανθρώπινη τάξη στο δημόσιο βίο.
Να νομοθετήσουν υπέρ της διαφάνειας , της αξιοκρατίας και της ενιαίας Δικαιοσύνης για όλους, και να διασφαλίσουν την πιστή τήρηση αυτών των νόμων.
• Όλοι μαζί πρέπει να δουλέψουμε για να δοθούν κίνητρα για τη ζωή και να βγούμε όλοι από το τέλμα στο οποίο (με ενοχές και συνενοχές) βυθιστήκαμε.

Θανάσης Παπαδημητρίου.

Ο εκλεκτός συνάδελφος και φίλος μου κ. Ανδρέας Κατσούλας έστειλε το ακόλουθο σχόλιο:

Αγαπητέ Θανάση,

Διάβασα με ενδιαφέρον τόσο το δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας, όσο και τα σχόλιά σου επί του θέματος. Πράγματι τίποτα σωστό δεν πάει στην Παιδεία μας και αυτό γιατί:

Εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις
Όλες ΜΑ ΟΛΕΣ ήταν μια σκέτη αποτυχία. Λογικό βέβαια, εφόσον ΜΟΝΑΔΙΚΟ γνώμονα έχουν – είχαν την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο και όχι ασφαλώς την απόκτηση γνώσης-εφοδίων πραγματικών για τη μελλοντική ζωή των παιδιών ως ενήλικοι πολίτες. Ειδικά η πλέον αποτυχημένη ήταν του Αρσένη η οποία θυμίζω:

- πέταξε στο δρόμο εν μια νυκτί χιλιάδες αδιόριστους εκπαιδευτικούς με το κλείσιμο της επετηρίδας – χωρίς μάλιστα να ληφθεί καμία φροντίδα για όσους περίμεναν χρόνια σαν κορόιδα, οι οποίοι στράφηκαν στην παραπαιδεία! Το διάστημα των αλχημειών του Αρσένη στο χώρο της; Παιδείας είχαμε αύξηση των φροντιστηρίων κατά 30%! (πηγή ΟΕΦΕ)

- αύξησε τον αριθμό των πανελλαδικώς εξεταζομένων μαθημάτων από 4 σε 14!!! χωρίς να λάβει υπόψη του καμία επιστημονικά βάσιμη μελέτη, ούτε ανάλογα συστήματα εισαγωγής σε χώρες της Ευρώπης. Αυτό οδήγησε στην παραπαιδεία ακόμα περισσότερους μαθητές και υποχρέωσε κάποιους να κάνουν φροντιστήριο ακόμα και στα θρησκευτικά!!!

Χρόνια ολόκληρα φροντιστές με τον πλέον σαφή τρόπο υποστηρίζουν το αυτονόητο: Αν υπάρχει ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΕΝΑ πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα, ούτε η παραπαιδεία είναι δυνατό να χτυπηθεί, ούτε βέβαια θα ασχοληθεί ποτέ κανείς – μαθητής ή γονιός – με τα άλλα μαθήματα, ακόμα και αν αυτά σε διδάσκουν ΠΩΣ ΝΑ αναπνέεις! ΟΛΕΣ οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις αποδεικνύουν προχειρότητα, απρονοησία, άγνοια των πραγματικών αναγκών της κοινωνία, εξυπηρέτηση συμφερόντων και ημετέρων και μπόλικη ΑΝΟΗΣΙΑ!

Οι πρόσφατες θέσεις μελών του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας κάνουν δειλά-δειλά λόγο για το αυτονόητο πια: ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΗ ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ του σχολείου από την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, επανάκτηση του κύρους του Λυκείου και ενδυνάμωση του λειτουργικού ρόλου του σχολείου. Σχολείο που θα προετοιμάζει τα παιδιά για υγιή μέλη του κοινωνικού συνόλου και όχι για παραγωγικές και άβουλες μηχανές αποθήκευσης περιστασιακών και αποσπασματικών γνώσεων.

Εκπαιδευτικοί
ΚΑΜΙΑ εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, ως και η σχεδιαζόμενη επικείμενη από την περισπούδαστη κα Διαμαντοπούλου δεν έλαβε σοβαρά το θέμα ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ και σίγουρα αυτό αποδεικνύει τις όποιες «ευαισθησίες» για την Παιδεία αυτού του τόπου. Αφελώς ρωτώ; Γίνεται Παιδεία με 10.000 καθηγητές αναπληρωτές και άλλους τόσους και παραπάνω ωρομίσθιους κάθε χρόνο; Πώς, ναι ΠΩΣ, θα αποδώσει στο έργο του ο υπαμοιβόμενος καθηγητής των 300 ευρώ που σύντομα- κατά τις εξαγγελίες της Διαμαντοπούλου – θα χάσει και αυτή την ευκαιρία; Η λύση είναι μια. Αλλά κύριοι που κυβερνάτε θυμηθείτε το ρητό των παλαιότερων « με πορ…ς αβγά δεν βάφονται»! Εδώ και τώρα λοιπόν ΑΜΕΣΑ να καταργηθεί ο θεσμός του ωρομίσθιου που τόσοι και τόσοι εξήγγειλαν πως θα, αλλά δεν τον κατάργησαν ΠΟΤΕ! ΑΥΞΗΣΗ των προσλήψεων και των αποδοχών των εκπαιδευτικών και ΑΜΕΣΗ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΩΝ!

Τι γίνεται στις άλλες χώρες της Ευρώπης
Παίρνω για παράδειγμα την Αυστρία. Εκεί η υποχρεωτική εκπαίδευση είναι 9ετής. Μετά την αποφοίτηση από το Γυμνάσιο ο μαθητής επιλέγει ανάμεσα σε δύο:

- Λύκειο που μετά την αποφοίτησή του παρακολουθεί προπαρασκευαστικό έτος και με εξετάσεις επί του συνόλου των μαθημάτων που διδάχτηκε στα 3 λυκειακά έτη διεκδικεί θέση στο Πανεπιστήμιο

- Επαγγελματική Σχολή στην οποία φοιτά και εργάζεται παράλληλα με βασικό μισθό. Μετά την αποφοίτησή του θεωρείται έτοιμος να ενταχθεί στην παραγωγή και εργάζεται πλέον με κανονικό μισθό.

Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης το σχολείο δεν συνδέεται άμεσα με τα ΑΕΙ ή ΤΕΙ και ούτε φυσικά αποτελεί η εισαγωγή σε αυτά μονόδρομο. Στην Ελλάδα της αφθονίας, της καταναλωτικής μανίας, του βολέματος, του φανφαρισμού, της υποκουλτούρας και της πλήρης αμερικανοποίησης των πάντων το τρίπτυχο έχει ως εξής: Σχολείο-Πανεπιστήμιο-Επαγγελματική αποκατάσταση – το οποίο απλά σημαίνει Χρήμα-Βιλίτσα-Αυτοκινητάρα. Ολόκληρη η ελληνική κοινωνία κινείται επάνω σε αυτό το σχοινί. Να σπουδάσει, λέει ο γονιός, το παιδί μου, να βγάλει αρκετά χρήματα, να φτιάξει και αυτό ένα σπιτάκι στα Βίλια ή στην (καμένη πια0 Πεντέλη. Καμία μέριμνα και κανένα ενδιαφέρον για το ποιες και τι γνώσεις θα αποκτήσει, ποια προσωπικότητα θα δομήσει, ποιες δεξιότητες και ικανότητες θα καλλιεργήσει. ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ Αυτό όμως που χρειάζεται πρωτίστως είναι αλλαγή προσανατολισμών. Και μια κοινωνία προσανατολισμένη στο κέρδος και την καλοπέραση, μια κοινωνία με στρεβλωμένες αξίες, δύσκολα αλλάζει μυαλά και προσανατολισμούς, απλά αν είσαι ρομαντικός ελπίζεις!

Την Τρίτη 9 Φλεβάρη «ΤΑ ΝΕΑ» αναδημοσίευσαν μια ενδιαφέρουσα έρευνα από το περιοδικό «Επίκαιρα». Σε εξετάσεις για την Εθνική Σχολή Δικαστών (βάλτε πόσα χρόνια σπουδών για να φτάσεις ως εκεί) οι απαντήσεις των υποψηφίων αιφνιδίασαν ακόμα και εμπειρότατους δικαστικούς:

- στο Βατερλώ έγινε….ναυμαχία

- η Θεσσαλία απελευθερώθηκε από τους Τούρκους το 1964!

- ο Μουσολίνι έγινε Ιταλός ….ηθοποιός – και άλλα τραγελαφικά!!!

Εν τέλει τι μπορεί να γίνει; Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό το καταραμένο το «σύστημα»; Με την ελπίδα. Ναι, με τη ελπίδα εκείνοι που κρατούν στα χέρια τους τις τύχες του τόπους μας ΑΠΛΑ να σοβαρευτούν και να ΑΣΧΟΛΗΘΟΥΝ ΣΟΒΑΡΑ.

Η γιαγιά μου όταν ξεκινούσε να νοικοκυρέψει το σπίτι στο χωριό, δεν ξεκινούσε με τις οδοντογλυφίδες, αλλά με τα τεντζερέδια και τους νταβάδες (μεγάλα μαγειρικά σκεύη0!

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία!

Κατσούλας Ανδρέας

Αδιόριστος (ακόμα και απ’ ό,τι φαίνεται αιωνίως) Φιλόλογος!

«Μην εμπιστεύεστε στιγμή την τηλεόραση»

Neil Postman
Συνέντευξη: Θανάσης Λάλας

Πιθανός πρόλογος
Ξαφνικά η κουβέντα για τον ρόλο της τηλεόρασης ξαναφούντωσε. Συμπτωματικά, η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος γι’ αυτό το μέσο προέκυψε στα εικοσάχρονα της ντόπιας ιδιωτικής τηλεόρασης και μας θύμισε πόσον καιρό είμαστε στο ίδιο έργο θεατές. Φυσικά, δεν έχετε ξεχάσει τι βλέπουμε εδώ και δύο δεκαετίες στην οθόνη του σπιτιού μας… Κοινωνικές σειρές με χάρτινες υπάρξεις που ντύνονται, μιλούν και ενεργούν αφύσικα. Κουτσομπολίστικες και ψευτοανθρωπιστικές εκπομπές που κατασπαράζουν περιθωριακούς, δυστυχισμένους και ελαφρόμυαλους. Νυχτερινά δελτία που δοξάζουν τη βαβούρα, τη μονομέρεια, την αποσπασματικότητα. Φαρισαίους σχολιαστές που συσκοτίζουν ήδη φιλτραρισμένες ειδήσεις και εξυμνούν όποιον τους χαρτζιλικώνει. Αισχρούς πολιτικάντηδες που εξακοντίζουν φτηνές ειρωνείες, απαγγέλουν παιδαριώδεις εκθέσεις ιδεών και λατρεύουν τη στρεψοδικία. Όλα αυτά, πάντως, μπορεί να είναι σύμφυτα με την τηλεόραση. Τουλάχιστον έτσι πίστευε ο μακαρίτης Νιλ Πόστμαν, ο αμερικανός θεωρητικός που συνέχισε το έργο του Μακ Λούαν, αντιτάχθηκε με πάθος στις ισοπεδωτικές πρακτικές των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας και αναλώθηκε για την αποκωδικοποίησή τους. Είχα την τύχη να τον συναντήσω τον Μάιο του 2001. Τώρα, οκτώ χρόνια μετά, ιδού ένα μίνι πορτρέτο της τηλεόρασης φτιαγμένο από τα λόγια του μεγαλύτερου εχθρού της



Μότο 1: «Κάθε φορά που βλέπετε ειδήσεις στην τηλεόραση, αναρωτηθείτε σε ποιον ανήκει το κανάλι που παρακολουθείτε. Επίσης, προσπαθήστε να καταλάβετε τι διάθεση θα ήθελε ο κάθε καναλάρχης να έχετε»

Μότο 2: «Τους τηλεπαρουσιαστές οι τηλεθεατές απλώς τους αναγνωρίζουν. Διότι καλός στην τηλεόραση είναι όποιος καταφέρνει να δείχνει ακίνδυνος, χωρίς άποψη, χωρίς επικίνδυνα ελαττώματα»

Βιογραφικό
Ο Νιλ Πόστμαν (1931-2003) ήταν νεοϋορκέζος θεωρητικός των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, ιστορικός του πολιτισμού, μέγας πολέμιος της τηλεόρασης και συνεχιστής του πρωτοπόρου επικοινωνιολόγου Μάρσαλ Μακ Λούαν. Το 1953 αποφοίτησε από το παιδαγωγικό τμήμα του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και το 1958 πήρε διδακτορικό δίπλωμα στο ίδιο αντικείμενο από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Το 1959 άρχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και το 1961 εξέδωσε το πρώτο βιβλίο του «Η τηλεόραση και η διδασκαλία της αγγλικής». Το 1982 ολοκλήρωσε το έργο «Η εξαφάνιση της παιδικής ηλικίας» και το 1985 την πολυσέλιδη αντιτηλεοπτική πολεμική «Διασκέδαση μέχρι θανάτου», η οποία του χάρισε παγκόσμια φήμη και έμελλε να πουληθεί σε περισσότερα από 200.000 αντίτυπα. Στη συνέχεια προχώρησε τη φιλοσοφική σκέψη του με δοκίμια όπως το «Τεχνοπωλείο» (1992) και το «Τέλος της εκπαίδευσης» (1995). Συνολικά έγραψε 18 βιβλία και περισσότερα από 200 επιστημονικά και κριτικά άρθρα. Πάντα στεκόταν με δυσπιστία απέναντι στις νέες τεχνολογίες και τη φανέρωνε με φράσεις όπως: «Αν οι μαθητές πάρουν γερή εκπαίδευση επάνω στην ιστορία, στον κοινωνικό αντίκτυπο και στον ψυχολογικό ρόλο της τεχνολογίας, τότε μπορεί να γίνουν ενήλικες που θα χρησιμοποιούν την τεχνολογία και δεν θα χρησιμοποιούνται απ’ αυτή».



Links:www.neilpostman.org> www.bigbrother.net/~mugwump/Postman> www.preservenet.com/theory/Postman.html

Info: Βιβλία του Νιλ Πόστμαν που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά: «Διασκέδαση μέχρι θανάτου / Ο δημόσιος λόγος την εποχή του θεάματος» (εκδόσεις Δρομέας), «Τεχνοπωλείο / Υποταγή του πολιτισμού στην τεχνολογία» (εκδόσεις Καστανιώτη), «Η πυξίδα του μέλλοντος» (εκδόσεις Καστανιώτη)

Η TV δεν σηκώνει στρωτά μυαλά
«Πιστεύω ότι σε κάποιον βαθμό ζούμε σε μια δικτατορία των ΜΜΕ. Ειδικά η τηλεόραση έχει αποκτήσει τεράστια δύναμη και μπορεί να λέει στους ανθρώπους τι πρέπει να πιστεύουν και τι όχι. Σήμερα λοιπόν αυτή η δικτατορία των ΜΜΕ προσπαθεί να περιθωριοποιήσει και να γελοιοποιήσει τους διανοούμενους που κάνουν κριτική· προσπαθεί να γελοιοποιήσει τη σκέψη. Σκεφτείτε μια πολιτική ή άλλη συζήτηση στην τηλεόραση. Ο παρουσιαστής επιδιώκει τη σύρραξη μεταξύ των συνομιλητών και αμέσως αντιδρά στην οργανωμένη σκέψη όποτε αυτή πάει να διατυπωθεί. Δεν επιτρέπει σε κανέναν να μιλήσει πάνω από τριάντα δευτερόλεπτα, ώστε για να μην κάνει κοιλιά το πρόγραμμα! Όμως πώς μπορεί να διατυπωθεί μια σοβαρή σκέψη σε τριάντα δευτερόλεπτα; Αυτό είναι αδύνατον. Έτσι το μόνο που μας μένει από αυτές τις συζητήσεις είναι η διαμάχη. Τίποτε άλλο το ουσιαστικό. Στην τηλεόραση δεν παράγεται σκέψη. Γι’ αυτό στην τηλεόραση θανατώνεται η ουσία. Τίποτε το ουσιαστικό δεν λέγεται, τίποτε το ουσιαστικό δεν γίνεται στην τηλεόραση. Η τηλεόραση είναι τόσο δημοφιλής επειδή δεν ανησυχεί κανέναν, διότι μας βοηθάει να διατηρούμαστε απαθείς, να σκοτώνουμε τον χρόνο μας».

Η TV έχει λιγοστό ποιοτικό πρόγραμμα
«Παρακολουθώ πολύ τηλεόραση – κυρίως τα αθλητικά, παλιές ταινίες και μερικά ιδιαίτερα γεγονότα που συμβαίνουν και αξίζει τον κόπο να τα παρακολουθήσει κάποιος. Όποτε όμως η τηλεόραση προσπαθεί να το παίξει σοβαρή, εγώ κάθε άλλο παρά στα σοβαρά την παίρνω. Διότι ξέρω ότι αυτό που κυρίως την αφορά ¬–τουλάχιστον την αμερικανική– είναι να πουλήσει κοινό στους διαφημιστές. Αυτή είναι η βασική δουλειά της. Βέβαια, μια στο τόσο η τηλεόραση δείχνει και κάτι πραγματικά σημαντικό – μια δολοφονία, έναν σεισμό. Είναι καλό μέσο για τέτοιες περιπτώσεις, αλλά όλα αυτά δεν είναι πρωταρχικό της μέλημα. Από τη στιγμή πάντως που το γνωρίζει αυτό ένας τηλεθεατής, μπορεί να παρακολουθεί άφοβα τηλεόραση – ενίοτε μάλιστα να την απολαμβάνει κιόλας. Προσωπικά αρέσει και σ’ εμένα να παρακολουθώ τηλεόραση, αλλά σπανίως βλέπω ειδήσεις, διότι ακόμη και μέσα από αυτές οι τηλεάνθρωποι προσπαθούν να πουλήσουν τηλεθεατές στους διαφημιστές. Στο ίδιο κόλπο είναι και οι εφημερίδες. Μόνο που αυτές πουλάνε αναγνώστες. Αν και οι εφημερίδες έχουν άλλη παράδοση. Γι’ αυτό ένα καλό ρεπορτάζ εφημερίδας το εμπιστεύομαι πολύ περισσότερο από τις ειδήσεις στην τηλεόραση».

Η TV νικιέται από θεατές με αντισώματα
«Κάθε φορά που βλέπω ειδήσεις στην τηλεόραση, θέτω στον εαυτό μου το ερώτημα σε ποιον ανήκει ο τηλεοπτικός σταθμός που παρακολουθώ. Είτε πρόκειται για τον Ρούπερτ Μέρντοχ είτε για τα στελέχη της Time Warner, προσπαθώ να θυμάμαι τι θα ήθελε ο καθένας από τους ιδιοκτήτες να πιστεύω για τα πράγματα και τον κόσμο. Επίσης, προσπαθώ να καταλάβω τι διάθεση θα ήθελε ο καθένας απ’ αυτούς να έχω. Αν και ξέρω ότι όλοι θα ήθελαν το ίδιο: να έχω δηλαδή τη διάθεση που θα μου επιτρέψει να δώσω προσοχή και σημασία στις διαφημίσεις που θα μου δείξουν. Ακόμη λοιπόν κι αν έγινε ένας σεισμός, ξέρω ότι μερικοί άνθρωποι δεν θέλουν να ανησυχήσω πάρα πολύ. Διότι αν ανησυχήσω, δεν θα μπορέσουν να μου πουλήσουν ούτε το καινούργιο αυτοκίνητο ούτε καν μία σοκολάτα για το διάλειμμα από τη δουλειά μου. Ο άνθρωπος που ανησυχεί για έναν σεισμό δεν είναι δυνατόν να ενδιαφερθεί για τα δημητριακά που θα του δείξεις την αμέσως επόμενη στιγμή. Οι ιδιοκτήτες των καναλιών μάς θέλουν ήσυχους και χαζοχαρούμενους, ώστε να είμαστε δεκτικοί στις διαφημίσεις τους. Όλα αυτά τα γνωρίζω πολύ καλά, όπως είμαι σίγουρος ότι τα γνωρίζετε και εσείς. Γι’ αυτό πιστεύω ότι τα παιδιά θα έπρεπε από μικρή ηλικία να διδάσκονται στο σχολείο πώς να κρατούν κριτική στάση απέναντι στην τηλεόραση και στον Τύπο. Κοντολογίς, επειδή γνωρίζω ότι κάθε ιδιοκτήτης ΜΜΕ έχει τις δικές του απόψεις, ποτέ δεν αντιμετωπίζω αυτά που διαβάζω στην εφημερίδα ή που βλέπω στην τηλεόραση ως ειδήσεις. Ξέρω ότι υπάρχει από πίσω κάποιος που έχει τους λόγους του να μου επιστήσει την προσοχή στο συγκεκριμένο πράγμα που διαβάζω ή ακούω. Παρ’ όλα αυτά εμπιστεύομαι τους New York Times και τους ιδιοκτήτες τους περισσότερο απ’ ό,τι εμπιστεύομαι τα κανάλια Fox TV και NBC».

Η TV σερβίρει τις διαφημίσεις ως καλές ειδήσεις
«Φαινομενικά η τηλεόραση δείχνει μόνο κακές ειδήσεις. Αυτό είναι όμως τέχνασμα. Η τηλεόραση δεν δείχνει μόνο κακές ειδήσεις• οι καλές ειδήσεις της είναι οι διαφημίσεις. Σου λένε, για παράδειγμα, ότι έγινε σεισμός στην Αθήνα, ότι ξέσπασαν ταραχές στη Βηρυτό. Έπειτα ακολουθεί ωστόσο κάτι ευχάριστο: “Μπορείτε να ταξιδέψετε στην Αργεντινή με πέντε δολάρια λιγότερο και πληρώνοντας σε 24 δόσεις” ή “Αγοράστε τη νέα σοκολάτα που σας κάνει να νιώθετε τη γλύκα της ζωής” ή “Δοκιμάστε τη νέα λιχουδιά στα McDonald’s και ταξιδέψτε για λίγο στον παράδεισο της γευστικής απόλαυσης”. Με άλλα λόγια, η τηλεόραση μας δίνει μια μελετημένη ποσότητα ανησυχίας, προκειμένου να νιώσουμε ακόμη πιο ευτυχισμένοι με το γεγονός ότι μπορούμε να παραμένουμε καταναλωτές όταν κάπου αλλού έχουν καταρρεύσει τα σουπερμάρκετ ή οι άνθρωποι δεν μπορούν να βγουν από το σπίτι τους επειδή οι βόμβες πέφτουν σαν το χαλάζι. Οι κακές ειδήσεις υπάρχουν απλώς για να τραβήξουν το ενδιαφέρον μας και να μας προετοιμάσουν για τις “καλές”, δηλαδή τις ρεκλάμες. Επιπλέον, οι κακές ειδήσεις ελέγχονται πάρα πολύ προσεκτικά. Ακόμη κι αν έγινε σεισμός στο Περού με 3.000 νεκρούς, τα κανάλια δεν θα σου μεταφέρουν την είδηση με λεπτομέρειες που θα μπορούσαν να σε κάνουν να στενοχωρηθείς ή να μελαγχολήσεις. Διότι αν μελαγχολήσεις, δεν θα σε νοιάζει πλέον να καταναλώσεις αυτοκίνητα ή δημητριακά. 60 δευτερόλεπτα για τον σεισμό στο Περού είναι λοιπόν αρκετά. “3.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους...”, αλλά ως εκεί. Αρκετά. Προχωράμε τώρα στο επόμενο θέμα. “Οι νέες σερβιέτες βοηθούν τη δραστήρια γυναίκα να κινείται όλη μέρα με άνεση. Δεν χρειάζεται να γυρίσετε στο σπίτι σας το μεσημέρι. Η απορροφητικότητα της νέας σερβιέτας σάς εξασφαλίζει καθαριότητα και κέρδος χρόνου”. Ξέρετε, στην Αμερική υπάρχει μια θεωρία που αναφέρεται πια ως ανέκδοτο· αυτή η θεωρία μπορεί να συμπυκνωθεί στη φράση: “Νικητής είναι αυτός που θα πεθάνει με τα περισσότερα παιχνίδια”. Αν λοιπόν πιστέψουμε ότι η ζωή αξίζει μόνο όταν μπορούμε να αγοράζουμε ή να διατηρούμε όλο και περισσότερα πράγματα, τότε η τηλεόραση θα έχει κάνει τέλεια τη δουλειά της».

Η TV δαιμονοποιεί κράτη και ηγέτες
«Η συντεταγμένη πολιτεία έχει κι αυτή τη δική της άποψη για το ποιο νόημα της ζωής πρέπει να προβάλλεται από τα ΜΜΕ. Μόνο που στην περίπτωση της πολιτείας αυτό το νόημα της ζωής δεν είναι πάντα το ίδιο· μεταβάλλεται αναλόγως με το τι συμφέρει την πολιτεία. Το ενδιαφέρον των ΜΜΕ είναι μονίμως το ίδιο: πώς θα πουλήσουν κοινό στους διαφημιστές. Από την άλλη, κατά καιρούς η πολιτεία θέλει ο λαός να μισεί κάποιους λαούς με διαφορετική κουλτούρα. Όταν εγώ ήμουν μικρό παιδί, η πολιτεία μάς δίδασκε ότι έπρεπε να μισούμε τους Γερμανούς, τους Ιάπωνες και λίγο τους Ιταλούς. Τότε οι Ρώσοι ήταν φίλοι μας. Μετά άρχισε ο Ψυχρός Πόλεμος και η πολιτεία άρχισε να μας λέει ότι είναι καλοί οι Γερμανοί, οι Ιάπωνες και οι Ιταλοί. Οι Ρώσοι και οι Κινέζοι, αντίθετα, έγιναν ξαφνικά κακοί. Αργότερα, όταν πια μεγάλωσα, οι Κινέζοι ξανάγιναν καλοί! Άρα η πολιτεία έχει τα δικά της ξεχωριστά ενδιαφέροντα για την τηλεόραση και για τα ΜΜΕ συνολικά».

Η TV ευνοεί πολιτικούς που έχουν ταλέντο πλασιέ
«Ο Μπιλ Κλίντον ήταν ο τέλειος τηλεοπτικός ηγέτης. Τον έβλεπες και έλεγες: “Πω πω, φοβερός τύπος”. Όμως η διαφορά μεταξύ τηλεοπτικής εικόνας και πραγματικότητας είναι σοβαρό πρόβλημα. Η τηλεόραση έχει την εξής δυνατότητα: έναν πανέξυπνο τον κάνει να φαίνεται ανίκανος και ηλίθιος· έναν ηλίθιο τον δείχνει ικανότατο και ευφυέστατο. Ο 27ος πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν 160-170 κιλά. Σήμερα δεν θα μπορούσε να εκλεγεί σε καμία περίπτωση – φανταστείτε πώς θα έδειχνε στην τηλεόραση! Αυτό είναι λοιπόν πρόβλημα, και μάλιστα σοβαρό: τις περισσότερες φορές ψηφίζουμε μόνο την εικόνα κάποιου, την εικόνα που μας δείχνει η τηλεόραση. Οπότε, αν κάποιος γράφει καλά στον φακό, αυτομάτως κερδίζει πόντους. Κι ας μην ξέρουμε τίποτε άλλο γι’ αυτόν. Σε λίγο οι πολιτικοί ηγέτες θα είναι επιτυχημένοι παρουσιαστές ειδήσεων και σταρ με θητεία στις σαπουνόπερες. Δεν είμαστε μακριά από την εποχή που οι εισηγήσεις για προεδρικούς υποψήφιους θα γίνονται από ανθρώπους όπως ο Ντέιβιντ Λέτερμαν και ο Λάρι Κινγκ. Και να σκεφτείτε ότι αυτούς τους ανθρώπους οι τηλεθεατές δεν τους γνωρίζουν, απλώς τους αναγνωρίζουν. Διότι καλός στην τηλεόραση είναι εκείνος που καταφέρνει με μαεστρία να δείχνει ακίνδυνος, χωρίς άποψη, χωρίς επικίνδυνα ελαττώματα».

Η TV εκπαιδεύει του τυράννους του μέλλοντος
«Μπορεί να ξέρουμε ήδη πάρα πολλά γύρω από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, αλλά ο πολιτισμός μας εξακολουθεί να έχει ως επίκεντρο την τηλεόραση. Ο Μάρσαλ Μακ Λούαν είπε ότι άνθρωποι σαν τον Αδόλφο Χίτλερ δεν θα είχαν πετύχει αν στην εποχή τους υπήρχε η τηλεόραση. Ο Χίτλερ ήταν ευερέθιστος, ήταν άνθρωπος που παρασυρόταν εύκολα από το συναίσθημα· η τηλεόραση θέλει ψυχραιμία, ήπιους τόνους. Επιπλέον, ο Μακ Λούαν υποστήριξε ότι οι τύραννοι του μέλλοντος δεν θα είναι τόσο έντονοι στις αντιδράσεις τους, αλλά θα είναι άνθρωποι με ψυχραιμία. Όπως είπε, οι τύραννοι του μέλλοντος θα είναι αυτοί που θα μπορούν να λένε την πιο σκληρή είδηση απαθείς και μερικές φορές με ένα κάποιο χαμόγελο στα χείλη. Εγώ θα συμπλήρωνα ότι οι τύραννοι του μέλλοντος θα είναι πιο επικίνδυνοι, διότι θα είναι οι ηλίθιοι της τηλεόρασης που σερβίρουν ό,τι φαγητά ετοιμάζουν τα αφεντικά τους ή θα είναι οι νικητές τηλεπαιχνιδιών όπως ο “Μεγάλος αδελφός”. Για μένα οι τύραννοι του μέλλοντος θα είναι άνθρωποι που δεν θα μπορούν να διακρίνουν το ιδιωτικό από το δημόσιο, άνθρωποι που θα παριστάνουν ότι απογυμνώνονται με ευκολία, προκειμένου να προσελκύσουν περισσότερους τηλεθεατές».

Η TV είναι αμερικανικό υπερόπλο
«Η τηλεόραση πηγαίνει χέρι-χέρι με την αγγλική γλώσσα, δηλαδή με το σημαντικότερο όπλο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Οι πάντες σήμερα μιλούν αγγλικά¬ – τουλάχιστον όσοι θέλουν να ανήκουν στη σύγχρονη οικονομική, πολιτική και πολιτισμική κοινότητα. Αν ο μπάρμαν του ξενοδοχείου θέλει να συνεχίσει να έχει δουλειά, πρέπει οπωσδήποτε να μάθει να μιλάει αγγλικά. Σε όποια χώρα του κόσμου και αν πάει κάποιος, βλέπει τον τεράστιο αντίκτυπο που έχει η διάδοση της αγγλικής γλώσσας. Επιπλέον, όσο οι άνθρωποι αφομοιώνουν την αγγλική γλώσσα τόσο περισσότερο αμερικανοποιούνται. Για παράδειγμα, όταν μια φορά πήγα στο Άμστερνταμ, σε έναν από τους πολυχώρους με τις πολλές κινηματογραφικές αίθουσες παίζονταν επτά αμερικανικές ταινίες και μόνο μία γερμανική. Τη δε τελευταία δεν πήγαινε κανένας να δει. Άρα μπορούν να ειπωθούν τα εξής. Οι Άγγλοι πρώτα έστελναν το ναυτικό τους, έπειτα τον στρατό τους, μετά εκείνους που θα διοικούσαν, κατόπιν εγκαθιστούσαν το εκπαιδευτικό τους σύστημα και με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν να κατακτήσουν τον κόσμο. Οι Αμερικανοί βρήκαν όμως καλύτερο τρόπο: κυρίως στέλνουν τις ταινίες τους, τα τηλεοπτικά τους προγράμματα και την αγγλική γλώσσα».

Σχόλιο από τον διαχειριστή του blog.

Συνιστώ σ' όλους τους μαθητές να διαβάσουν με προσοχή την παραπάνω συνέντευξη και , αν το επιθυμούν , να στηρίξουν σ' αυτή την επανασταση τους.

Απάντηση του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ σε Δραγώνα και την παρέα της.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΔΡΑΓΩΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΕΑ ΤΗΣ
Γιατί Έλληνας δεν γίνεσαι αλλά γεννιέσαι.

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 1944
Οι 200 της Καισαριανής είναι αθάνατοι...

«
...Δεν ήρθαν μελλοθάνατοι με κλάμα και λαχτάρα, / μόν' ήρθαν μελλόγαμπροι με χορό και τραγούδι. Και πρώτος άρχος του χορού, δυο μπόγια πάνου απ' όλους / κι από το Χάρο τρεις φορές πιο πάνου ο Ναπολέος...». Οι 200 της Καισαριανής ζουν. Η Πρωτομαγιά του 1944 ήταν κόκκινη, κόκκινη σαν το αίμα τους που πότισε το Σκοπευτήριο, κόκκινη σαν τα υψηλά ιδανικά των κομμουνιστών.
Οι 200 είναι Αθάνατοι. Εκτελέστηκαν μα δεν πέθαναν. Μέχρι σήμερα τους ακούμε: «Εδώ πέσαμε. Παιδιά του λαού. Γνωρίζετε γιατί. / Γυμνοί: κατάσαρκα φορώντας σημαίες -/ η Ελλάδα τις έραψε με ουρανό και άσπρο κάμποτο. / Ακούσατε τις ομοβροντίες στα μυστικόφωτα αττικά χαράματα. / Είδατε τα πουλιά που πέταξαν αντίθετα στις σφαίρες / αγγίζοντας με τα φτερά τους τον ανατέλλοντα πυρφόρον./ Είδατε τα παράθυρα της γειτονιάς να ανοίγουν στο μέλλον. Εμείς / μερτικό δε ζητήσαμε. Τίποτα. Μόνο θυμηθείτε το: αν η ελευθερία / δε βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας, / εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα. Γεια σας».
Πράξη πρώτη
Η είδηση είχε φτάσει μια μέρα πριν και οι εφημερίδες της εποχής γνωστοποιούσαν: «Την 27.4.44 κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας εξ ενέδρας επιθέσεως εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανόν στρατηγόν και 3 συνοδούς του. Πολλοί Γερμανοί στρατιώται ετραυματίσθησαν.
Ως αντίποινα θα εκτελεσθούν:
1) Ο τυφεκισμός 200 κομμουνιστών την 1.5.1944.
2) Ο τυφεκισμός όλων των ανάνδρων τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάοι προς την Σπάρτην έξωθεν των χωριών».
Ο Θ. Κορνάρος γράφει: «Ο διοικητής του Χαϊδαρίου (σ.σ. του στρατοπέδου όπου ήταν φυλακισμένοι Ακροναυπλιώτες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης) δεν είχε κανένα δικαίωμα ν' αλλοιώσει τη σύνθεση του καταλόγου. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι ν' αντικαταστήσει έναν ορισμένο αριθμό ονομάτων με άλλα(...) Ο διοικητής απάν' στη βιάση του φώναξε το επίθετο του Ναπολέοντα (...)Οχι. Οχι εσύ Ναπολέων(...) Το στρατόπεδο αναταράσσεται.
Ως ετούτη τη στιγμή αιτία της αναταραχής είναι η αγωνία και ο φόβος για τη ζωή του "Παιδιού". Ο Ναπολέων απαντά στο διοικητή. Κι όλα τα αυτιά είναι τεντωμένα και αφουγκράζονται. Οσοι ξέρουν γερμανικά μεταφράζουνε την ίδια στιγμή τα λόγια του: Δέχομαι, κύριε διοικητά, τη ζωή μόνο με τον όρο πως δεν πρόκειται να την πάρω από άλλον κρατούμενο. Μόνο όταν η θέση μου μείνει κενή!...
Το στρατόπεδο ξεχνά τον κανονισμό, ξεχνά τη θέση του, ξεπερνά κάθε όριο πειθαρχίας και χειροκροτά σαν ηλεχτρισμένο την αποκάλυψη. Την κρυμμένη ψυχή της Ελλάδας που κάνει την παρουσία της. Οι Γερμανοί σαστίζουν, κοιτάζονται και σα νευρόσπαστα χτυπούνε τα τακούνια και στέκονται προσοχή!...».
Από καρδιάς...
Ο Ναπολέων Σουκατζίδης στο δρόμο για το εκτελεστικό απόσπασμα γράφει στον πατέρα του: «Πατερούλη, πάω για εκτέλεση, να 'σαι περήφανος για τον μονάκριβο γιο σου». Στην αρραβωνιαστικιά του: «Η τελευταία σκέψη μαζί σου. Θα 'θελα να σε κάνω ευτυχισμένη. Να βρεις σύντροφο άξιό σου και άξιό μου». Το ίδιο δωρικά και τα γράμματα των άλλων ηρώων. Ο Ηπειρώτης δάσκαλος Κώστας Τσίρκας: «Πρωτομαγιά. Γεια σας, όλοι πάμε στη μάχη».
Ο εργάτης μεταλλουργός Σάββας Σαββόπουλος: «Ας μάθει όλη η Ελλάδα, δε χάσαμε την πίστη μας στην τελική νίκη της Σοβιετικής Ενωσης... Καμία δύναμη δε θα τσακίσει το ΚΚΕ. Το ΚΚΕ θα νικήσει. Καλώ τον αδελφό μου με σκληρή δουλιά να προσπαθήσει να ξεπλύνει το κακό που έκανε με τη δήλωση και την αδελφούλα μου να πάρει τη θέση μου στο ΚΚΕ».
Ο Μήτσος Ρεμπούτσικας: «Οταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτές». Ο Νίκος Μαριακάκης: «Καλύτερα να πεθάνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά παρά να ζει σκλάβος». Ο νεαρός Δημήτρης Σοφής από την Πεντέλη με μόλις οκτώ λέξεις: «Χαίρετε φίλοι. Εκδίκηση. Μάνα μη λυπάσαι. Χαίρε μάνα».
Πράξη δεύτερη
Ηταν, γράφει ο Ν. Καραντηνός, «μέρα μουντή πνιγμένη στην ομίχλη. Λένε όσοι τη ζήσανε, πως το πρωινό εκείνο πνιγόσουν. Δεν ανάσαινες. Ηταν Δευτέρα. Ηταν Πρωτομαγιά του 1944. Και το ημερολόγιο έλεγε πως ο ήλιος θα 'βγαινε στις 5.33΄... Από την Κυριακή κιόλας το ρολόι της ζωής για 200 παλικάρια είχε αρχίσει την αντίστροφη μέτρηση.
Ηταν 200 αντιφασίστες. Δεσμώτες όλοι της Ακροναυπλίας κι εξόριστοι της Ανάφης, που η μεταξική δικτατορία τους είχε παραδώσει στους χιτλερικούς. Μια τραγωδία με 200 πρωταγωνιστές... Από τον Ναπολέοντα Σουκατζίδη ως το νεολαίο το Σοφή. Η πρώτη πράξη γράφτηκε χαράματα, στο Χαϊδάρι. Στο προσκλητήριο του θανάτου. Με την ιαχή της λευτεριάς. Κι η άλλη, όλο το πρωινό, στην αδούλωτη γειτονιά της Καισαριανής: Το Σκοπευτήριο.
(...) Ο Στέλιος Φραγκίσκος, Ακροναυπλιώτης, θυμόνταν: "Τέτοιο δράμα, τέτοια μέρα η Καισαριανή δεν την ξανάζησε. Περιμένοντας να ακούσει 10 φορές την ομοβροντία και δέκα φορές τις χαριστικές βολές, που τις διέκοπταν τα τραγούδια κι οι ζητωκραυγές των μελλοθάνατων".
(...) Η Μαίρη Παρασκευοπούλου ήταν τότε 14 χρόνων. Είχε βρεθεί σε μια ταράτσα. Και καθώς θυμάται κόντευε μεσημέρι. Ηταν η ταράτσα του αστυνομικού Θάνου. Από εκεί με τα κιάλια παρακολουθούσαν. Διέκρινες μια ομάδα να σηκώνει τα χέρια. Είδε τα χέρια ψηλά με τ' άσπρα πουκάμισα. Και είχε καρφωθεί στη μνήμη της η κραυγή και μια ριπή: Αδέλφια Γεια σας. Και με το Γεια σας η ριπή. Κι αμέσως μετά οι χαριστικές βολές».
Τα κορμιά των 200 της Καισαριανής μάτωσαν το χώμα του Σκοπευτηρίου. Τους είχαν χωρίσει σε εικοσάδες. Ο Ν. Σουκατζίδης είχε μείνει στην τελευταία για να μεταφράζει. Με μια φωνή οι μελλοθάνατοι είπαν τις τελευταίες τους κουβέντες: Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω το ΚΚΕ. Ζήτω η λευτεριά...
Το κάλεσμα του ΕΑΜ
Το ΕΑΜ, λίγες μέρες μετά, σε ανακοίνωσή του γράφει για τις «ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙ Ο ΚΑΘΕ ΑΘΗΝΑΙΟΣ»: «...Ποια ηθική, ποιο δίκιο, ποια λογική λέει πως όταν δυο στρατοί πολεμούν εκείνος που χάνει στη μάχη έχει το δικαίωμα να σκοτώνει ανθρώπους που κάθουνται χιλιόμετρα μακριά; Να τουφεκίζει κρατούμενους που όντως ήταν τα θύματα της βασιλομεταξικής δικτατορίας της 4ης Αυγούστου και βρίσκονται φυλακή από το 1936 κι επομένως δεν μπορούσαν να είχαν καμιά σχέση με την οργάνωση των μαχών;
(...) Η φρικώδης και πρωτάκουστη τρομοκρατία που εξασκεί στην Ελλάδα ο καταχτητής με τη βοήθεια γερμανοράλληδων δεν είναι στην ουσία αντίποινα για τη δράση του ΕΛΑΣ εδώ και στην ύπαιθρο. Αυτό είναι απλή δικαιολογία. Γίνεται για να τρομοκρατηθεί ο λαός να σταματήσει την αντίστασή του και να πραγματοποιήσουν ανενόχλητοι οι καταχτητές την επιστράτευση και τη ληστεία του τόπου μας.
ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ,
Η στιγμή είναι κρίσιμη. Αν σκύψουμε το κεφάλι είμαστε χαμένοι. Τα θύματα του αγώνα είναι πολύ λιγότερα από τα θύματα της επιστράτευσης, από τα θύματα της πείνας. Οι κρεμασμένοι και τουφεκισμένοι ήρωες, τα καμένα μας χωριά φωνάζουν. Μην αφήστε τη θυσία μας να πάει χαμένη! Μην υποταχθείτε! Αγωνιστείτε για να μη γίνει η επιστράτευση. Αγωνιστείτε για τη ζωή σας. Εκδικηθείτε μας. Αγωνιστείτε για να σταματήσουν οι σφαγές».

Σχόλιο από τον διαχειριστή του blog.
Θα ήμουν ο τελευταίος που θα αμφισβητούσε , έστω και κατ’ ελάχιστο , τον ηρωισμό , τον πατριωτισμό και τα μηνύματα που εξέπεμψαν οι 200 της Καισαριανής , όπως και την μεγάλη συμβολή του Ε.Α.Μ. στην αντίσταση και τον απελευθερωτικό αγώνα.
Όμως , η φράση «Έλληνας δεν γίνεσαι αλλά γεννιέσαι» με βρίσκει αντίθετο. Υπήρξαν πάρα πολλοί που , ενώ δεν γεννήθηκαν Έλληνες , συμπεριφέρθηκαν σαν γνήσιοι Έλληνες , τόσο στην περίοδο 1940-44 όσο και σε προηγούμενες εποχές.
Όπως υπήρξαν και άλλοι που , ενώ γεννήθηκαν Έλληνες , δεν δίστασαν να συνεργαστούν με τους κατακτητές ή να γίνουν κουκουλοφόροι και να καταδεικνύουν στον εχθρό τους Έλληνες αγωνιστές της αντίστασης και , αργότερα , σε συνεργασία με τους συγκαλυμμένους κατακτητές ( Άγγλους και Αμερικανούς ) δεν δίστασαν, πάλι , να συγκυβερνούν μαζί τους και να καταδιώκουν τους Έλληνες που πολέμησαν για την πατρίδα τους.
Τελικά , πιστεύω , ότι Έλληνας γίνεσαι .
Γίνεσαι με την Ελληνική παιδεία και τον Ελληνικό πολιτισμό , αν τα δεχτείς με καθαρή καρδιά και αγνό βλέμμα.
Και αυτό δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τα γονιδιώματα ή τον τόπο στον οποίο γεννιέσαι.